MediaCat

Yok olmaktan kurtarılan dil

Microsoft ve McCann’den milyonlarca Fulanînin dilini ve kültürünü koruma niyetindeki iki kardeşin gayretine anlamlı destek.

Yok olmaktan kurtarılan dil

Batı Afrika’da nüfusu 40 milyona yaklaşan Fulanîlerin konuştuğu Pölce (Pulaar) dili bir alfabeye sahip değildi. Pölce için alternatif alfabelerin kullanılması sözcüklerde anlam ve detay kaybına yol açtığı gibi Fulanî kültürü için de tehdit oluşturuyordu.

Anadillerini korumak isteyen Ibrahima ve Abdoulaye Barry kardeşler, Pölce alfabe oluşturmak için 1989 yılında işe koyuldu ve elyazması alfabeyi oluşturdu. Alfabeye, “kültürün ve insanların yok olmasını önleyecek alfabe” anlamına gelen ADLaM (Alkule Dandayɗe Leñol Mulugol) adını verdiler. Bu noktadan sonra ihtiyaç, henüz ilk evresindeki alfabenin teknoloji aracılığıyla iletişimde kullanılabilmesi için dijitalleştirilmesiydi. Alfabe dijitalleştiğinde e-postalardan internet sitelerine, iletişimde teknoloji alanında kullanılabilecek; Fulanîler bu dille iş yapabilecek, sosyal medyada bağlantı kurabilecek ve bilgilere kendi dillerinde ulaşabilecekti.

Microsoft ve McCann, Fulanî kültürünü koruma altına alacak bu girişime 2018 yılında destek verdi. Barry kardeşlerin yarattığı dijital yazı karakterinin ilk versiyonu, yazı karakteri tasarımı uzmanlarının çalışmalarıyla optimize edildi. McCann ve Barry kardeşler işbirliğiyle, okuryazarlığın artırılması adına Gine okullarında çocuklara ADLaM alfabesini ve Fulanî kültürünü öğretmek üzere çocuk kitabı, eğitici kaynaklar ve okuma-yazma öğretim kitabı gibi materyaller sunuldu. Tüm bu kaynaklar sınıf bilgisayarlarında kullanılmaları için dijital ortama aktarıldı.

Bu gelişmelerin ardından Microsoft, şimdilerde ADLaM alfabesini küresel platformlarına entegre etti. Alfabenin yeni versiyonu unlocked.microsoft.com adresinden ADLaM Display yazı tipi olarak indirilebiliyor. Yazı tipi önümüzdeki aylarda Microsoft 365 program paketinde, masaüstü ve mobil cihazlarda yerel olarak kullanılmaya başlanacak.

McCann New York Yönetici Kreatif Direktörlerinden Shayne Millington, “Yüzyılın sonuna kadar dünya üzerindeki dillerin yüzde 90’ı yok olabilir. Her üç ayda bir dilin yok olduğu dünyada ADLaM projesi, çok sayıdaki kültür ve dilinin ve dolayısıyla yüzyıllar boyunca aktarılan değerli anıların, mitlerin, ritüellerin ve derin bilgilerin korunmasının ve geleceğinin güvence altına alınmasının önemini somutlaştırıyor. Barry kardeşlerin bilgisi, tutkusu ve bağlılığı, Microsoft’un teknolojisi ve Fulanîlerin kendilerine ait olarak benimsedikleri görsel bir kimlik geliştirmeye yönelik yaratıcı gücümüzü bir araya getirerek, eski ve yeni dünyalar arasında köprü kurarak güzel bir kültürün geleceğini garanti altına aldık” yorumunda bulunuyor.

Microsoft CBO’su Kathleen Hall ise projenin, Microsoft’un dünyadaki kültürel mirası koruma konusunda attığı kararlı adımlardan biri olduğunu söylüyor.

Gine’de bu yıl içinde ADLaM odaklı iki okul açılacak ve Fulanîler anadillerinde eğitim alacak. Mali’de anayasada resmî alfabe olarak tanınması gündemde olan ADLaM için Gine’de de benzer bir girişim mevcut.

Parolanı mı unuttun?

Kullanıcı adını ya da e-posta adresini gir. Sana bir e-posta göndereceğiz. Oradaki bağlantıya tıklayarak parolanı sıfırlayabilirsin.

Your password reset link appears to be invalid or expired.

Giriş

Gizlilik Politikası

Add to Collection

No Collections

Here you'll find all collections you've created before.