Yapay zekâ, sahte bilgi/haber oluşturma ve tespit etme konusunda iki taraflı kritik bir rol oynuyor ve dijital bilgi dünyasını yeniden şekillendiriyor.
Galler Prensesi Kate Middleton, geçtiğimiz günlerde bir video mesajında kendisine kanser teşhisi konulduğunu açıkladı. Bu açıklama, bir yandan kendisine şifa dileyen pek çok destek mesajının paylaşılmasına sebep olurken bir yandan da yapay zekânın sahte haber oluşturmadaki rolü hakkında pek çok spekülasyona yol açtı.
Günümüzün dijitalleşen dünyasında sahte ve gerçek haberler arasında ayrım yapmak oldukça zorlaştı. Bu durum artık kamuoyundaki tartışmaları ve demokratik süreçleri de etkilemeye başlamış durumda. Yapay zekâ, sahte bilgi/haber oluşturma ve tespit etme konusunda iki taraflı kritik bir rol oynuyor ve dijital bilgi dünyasını yeniden şekillendiriyor.
Sahte haberlerin yükselişi: Sosyal medya ve çevrimiçi platformlar tarafından beslenen sahte haberler kurumlara duyulan güveni zayıflatıyor ve halkın tartışmalarını çarpıtıyor. Global veri ve bilgi platformu Statista’ya göre 2023 yılında televizyondan haber takip edenlerin yüzde 51’i, basılı medyadan haber takip edenlerin yüzde 44’ü sahte habere maruz kaldı.
Yapay zekânın sahte bilgiye katkısı: Sahte haberlerin oluşturulmasını otomatikleştiren yapay zekâ teknolojileri, gerçek haberleri taklit ederek seçim, savaş, doğal afetler gibi önemli konularda yanlış bilgilerin yayılmasına yol açan internet içeriğinde fark edilir bir artışa neden oluyor. NewsGuard’a göre, yapay zekâ tarafından oluşturulan sahte makalelere ev sahipliği yapan internet sitelerinin sayısı Mayıs 2023’ten beri yüzde 1000 artarak 49’dan 600’ün üzerine çıkmış durumda.
Artan endişe: Bu yıl dünyada pek çok farklı ülkede seçimler yaklaşıyor ve 4 milyar kadar seçmenin sandık başına gitmesi bekleniyor. Bununla birlikte yapay zekâ tarafından oluşturulan sahte haberlerdeki artış da endişe verici bir duruma gelecek. Dünya Ekonomik Forumu, geçtiğimiz ocak ayında yaptığı açıklamada yapay zekâ destekli sahte bilgiyi, toplumları dengesizleştirecek güce sahip önemli bir tehdit olarak tanımladı.
Yapay zekânın yanlışı tespitteki rolü: Yapay zekâ bir taraftan sahte haberler üretirken bir taraftan da gelişmiş algoritmalar ve doğal dil işleme aracılığıyla insanoğluna yanlış bilgiyi tespit etmede de yardımcı olmakta. Yapay zekâ destekli gerçekliği kontrol etme araçları içerikleri analiz ederken, bilginin doğruluğunu kontrol ediyor ve şüpheli içerikleri işaretliyor. Kimi uluslararası üniversiteler, sahte haber ve bilgiyle mücadele etmek için “makine öğrenimi ile sahte haber tespiti” gibi dersler sunmaya başladı.
Nörobilime göre, insanlar sahte haberleri, doğaları gereği yeniliğe ve potansiyel ödüle olan ilgilerinden dolayı takip etmeye başlıyorlar. Duyusal nörobilim, beklenmedik veya olağandışı bilginin dikkatimizi çektiğini ve dopamin seviyelerini artırdığını, bu durumun da sahte hikâyelere olan ilgiyi artırdığını göstermekte. Nörobilimci Dr. Emily Jones’a göre, beyinlerimiz ödül beklentisiyle durmaksızın yeni bilgiler arıyor ve dopamin salımını tetikleyen sahte haberler de buna dahil.
Sahte haber salgınıyla başa çıkmak, düzenleyici yasaların çıkarılması, şeffaf algoritmik yönetişim ve medya okuryazarlığı eğitimleri gibi pek çok işbirliğini gerektiriyor. Yapay zekânın sorumlu bir şekilde kullanımı, dijital dünyada güvenle gezinmemiz, gerçeği ve doğruyu korumamız ve demokratik ilkelerimizi muhafaza edebilmemiz için hayati bir öneme sahip.
Kate Middleton’ın video mesajının sahte olup olmamasıyla ilgili tüm spekülasyonlara rağmen karşımızda önemli bir gerçek duruyor: Bu video mesajı ortak bir bilincin oluşmasına sebep oldu ve kanserle mücadeleye destek veren araştırma merkezlerine benzeri görülmemiş bir destek ve bağış başladı. Videonun gerçekliği tartışıladursun, umuyorum ki bu destekler kanser hastaları için daha erken teşhis ve tedavilere yönelik büyük fayda sağlar.
Kullanıcı adını ya da e-posta adresini gir. Sana bir e-posta göndereceğiz. Oradaki bağlantıya tıklayarak parolanı sıfırlayabilirsin.
Here you'll find all collections you've created before.
