Rejeneratif pamuk hasadında ikinci faz

Dünya çapında 41 ülkedeki 340 şirkete kumaş üretimi gerçekleştiren Maritaş Denim, Harran Ovası’nda başlattığı rejeneratif pamuk projesine devam ediyor. Türkiye’nin ilk TÜBİTAK destekli, üniversite ve sanayi işbirliğini de içeren rejeneratif pamuk projesi olma özelliğini taşıyan proje, organik pamuk üretimindeki pozitif etki potansiyelini ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ve Gaziantep Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü ile işbirliği içerisinde yürütülen projede pamuğun üretiminin topraktan başlayarak giysiye dönüşme sürecinin çevreye zarar vermeden, sürdürülebilir yöntemlerle yapılması sağlanıyor. Proje aynı zamanda, Organic Cotton Accelerator (OCA) tarafından desteklenen ilk rejeneratif pamuk projesi olma özelliğini de taşıyor.

Toprağın verimliliğini artırırken doğal kaynakları koruma amacı taşıyan projenin adımlarından biri, pamuk ekimi öncesi mercimek ekimi yapılması. Mercimek ekimi ile toprağa doğal yollardan azot kazandırılıyor. Bu toprakta depolanan azot sayesinde pamuk üretiminde kimyasal gübre kullanımı ciddi oranda azaltılıyor. Böylelikle, çevreye verilen zarar en aza indiriliyor, maliyet avantajı sağlanıyor. Bu çalışma, toprak yapısının bozulmasını engelleyen farklı sürdürülebilir tarım teknikleri ile birlikte uygulanıyor.

Yerel çiftçilerin desteklenmesi ve ulusal çapta yenileyici tarım uygulamalarına dikkat çekilmesi amacıyla başlatılan projede ikinci hasat 16 Ekim’de gerçekleştirildi. Projenin detayları, hasadın ardından gerçekleştirilen panelde aktarıldı.

Maritaş Denim Rejeneratif Pamuk Projesi’ni “Samimi ve gerçek, şeffaf, izlenebilir ve bilimsel. Toprak, insan, doğa ve tekstilin en saf halindeki birleşimi. Geleceğe yürürken geçmişin faydalarını bütün ile birleştiren bir proje” şeklinde tanımlayan Maritaş Denim Genel Müdür Yardımcısı Fatih Kesim, rejeneratif pamuk yolculuğuna 2022 yılında başlarken “yakın tedarik mümkün” dediklerini, üniversitelerle ve çiftçilerle yola çıktıklarını belirtti. Kesim, sözlerine şu şekilde devam etti: “Konvensiyonel tarım gibi kökleşmiş alışkanlıkları, yerleşmiş davranışları değiştirmekten, hammadeleri yeniden gözden geçirmekten, ürünlerimizi doğaya uygun üretebilmek için gerekirse en baştan tasarlamaktan bahsediyoruz. Ancak bunu tek başımıza başarmamız imkânsız. Değişimi, bizim gibi süreci en başından sonuna kadar ele alıp bilgiyi doğru anlatabilecek, moda endüstrisine tercüme edecek yol arkadaşlarıyla yapmak istiyoruz. Projede bize yol gösteren Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Osman Çopur’a, Doç. Dr. Hasan Haliloğlu ve ekibine, Gaziantep Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cem Güneşoğlu’na teşekkür ediyoruz.”

Projenin ikinci yılında, Aralık 2023’te ekilen mercimeklerin hasadını 2024’ün mayıs ayında gerçekleştirdiklerini belirten Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Osman Çopur, “Geleneksel sulama yöntemlerinin dışına çıkarak fazla su kullanmaktan kaçındık, kışın 5-6 aylık bir süreçte tarlayı bitkiyle kapladık. Harran Ovası’nda 1995 yılından beri pamuk tarımı ve konvansiyonel tarım yapılıyor. Biz, oluşan hataları minimize etmeye gayret ettik. Pamuk, ülkemizde ayçiçeğinden sonra gelen ikinci önemli yağ bitkisi. Tohumunda yüzde 20 oranında yağ var ve elde edilen yağ, yemeklik olarak dahi kullanılabiliyor. Daha az toprak işleme noktasında da avantajlarımız var. Daha az toprak işleme daha az yakıt, üretim maliyetlerinin azaltılması, çevreye daha az zarar vermek ve daha az karbon salınımı demek. Konvansiyonel tarımda, kış sezonunda tarla altı ay boş bırakılır, rejeneratif tarımda ise biz tarlayı bitki ile kaplıyoruz. Bitki kaplaması fotosentezi devam ettiriyor ve karbonu toprakta biriktiriyor. Bizim ülkemizde mercimek üretimi oldukça sınırlı. Türkiye her yıl 400-500 ton civarında mercimek ithal ediyor. Bu projeyle birlikte, pamuk ekimi öncesi mercimek üretimini ovada yaygınlaştırabilirsek ithalatını da engellemiş olacağız.”