Çalışma saatlerinde değişiklik gündemde

30 milyonu aşkın çalışanı ilgilendiren Türk İş Kanunu’nda değişiklik çalışmaları devam ediyor. Son olarak geçtiğimiz hafta gerçekleşen Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu’nda masaya yatırılan değişikliklerle mesai saatlerinin düşürülmesi ve esnek çalışma modellerinin önünün açılması planlanıyor. Kanun değişikliği ile haftalık 45 saat olan çalışma süresinin 40 saate indirilmesi, bazı meslek gruplarında haftalık 48 saate kadar çıkan çalışma sürelerinin de 40 saate çekilmesi öngörülüyor. Değişikliklerle çalışan verimliliğinin artırılması, iş kazalarının azaltılması ve çalışanların iş-yaşam dengesinin iyileştirilmesi hedefleniyor.

OECD’nin 2020 yılı verileri, Türkiye’de istihdamdakilerin yüzde 15’inin haftada 60 saatten fazla ortaya çalıştığını ve 38 ülke içinde bu oranın en yüksek olduğu ülkenin yine Türkiye olduğunu ortaya koymuştu. Aynı verilere göre haftalık çalışma saatlerinin de en yüksek olduğu ikinci ülke olan Türkiye’de haftalık ortalama mesai saati 45,6 saat olarak ölçülmüştü.

SGK Uzmanı Murat Göktaş, Habertürk’e yaptığı açıklamada gündemdeki kanun değişikliğinin işverenler üzerindeki potansiyel etkilerini, “Avrupa’da buna ilişkin bazı düzenlemeler var. Türkiye’de çalışanlar açısından 40 saat olması iyi ama işverenler açısından düşündüğümüz zaman çok iyi sonuç verir mi bilemiyoruz. Şu anda Türkiye’de ortalama çalışma süresi 50,2 saat. 45 saat haftalık çalışma süresinin üzerine 5,2 saat de fazla mesai yapılıyor çünkü yeterince çalışacak insan bulunamadığı için mevcut çalışanlara mesai yaptırmak yoluyla hizmet görülüyor. Mesai saatleri 40 saate düştüğü zaman artık 5 saat mesai yerine 10 saat mesai yapılması gibi bir ihtiyaç ortaya çıkabilir, bu defa da işveren maliyeti artar” sözleriyle yorumluyor.

Gilda&Partners İK Danışmanlık firmasının kurucusu Jilda Bal ise değişikliğin verimlilik ve memnuniyet bağlamında olumlu etkiler yaratacağını, hem çalışan hem işveren tarafında olumlu yansıma yaratacağını öngörenlerden. “İş-yaşam dengesi kaçtığı için bu yollara gidiliyor. Ülkemizde mesaiye meyilli bir çalışma kültürü var, ancak bu her zaman verimlilik anlamına gelmiyor” diyen Bal, çalışanlara doğru hedefler verildiğinde, haftalık 40 saatin pek çok iş kolu için yeterli olabileceğini vurguluyor. Uzun saatler boyunca çalışmanın verimsizliğe yol açtığını belirten Bal, “Bunun yerine, çalışanlara net ve ölçülebilir hedefler koyarak, daha kısa çalışma saatleriyle daha verimli sonuçlar elde etmek mümkün. Bu değişiklikler, iş dünyasında verimlilik ve memnuniyet açısından büyük bir dönüşüm sağlayabilir” ifadelerini kullanıyor.