Brand Week Istanbul 2024’ün içerik havuzundan filtrelediğimiz içgörüleri hatırlama zamanı.
Brand Week Istanbul, bu yıl da bize görünmeyeni görme fırsatı sundu. Genç nüfusumuzla övünmeye devam ederken aniden kapımıza dayanmış gibi duran yaşlanma fikri, ekranın toplumumuz hakkında neler söylediği, toplumun kaygıda birleşmesi bu yılın önemli başlıkları arasındaydı.
Gazeteci Ozan Gündoğdu’nun Türkiye İçin Yeni Demografik Fırsatlar oturumundaki ilk sözlerinden biri, “Brand Week Istanbul’un tamamı bu yarım saatte konuşacağım konu üzerine düzenlenebilir” olmuştu. Peki, konu neydi? Dünümüzü, bugünü ve yarınımızı belirlemede pek önemli, genellikle de göz ardı edilen demografi.
Uzun süreli trendlere dayanan, tahminlerin de buna paralel olarak 20, 30, 50 hatta 100 yıl önceden yapılabildiği bir alan bu. Ve Gündoğdu’nun da aktardığı üzere bu tahminler, Türkiye’nin ikinci yüzyılında ilk yüzyılından farklı bir süreci deneyimleyeceğini gösteriyor. Zira yaklaşık 90’lı yıllara kadar ortanca yaşı 19-20’lerde olan Türkiye, kentleşmenin de etkisiyle yaşlanmaya başlıyor ve tarihinde ilk kez yaşlı nüfusun (65+) ağırlıkta olduğu bir döneme doğru ilerliyor. 0-14 yaş genç, 15-65 yaş üreten nüfus olarak tanımlayan Gündoğdu, TÜSİAD’ın 1998 yılında hazırladığı bir raporda 2005 ila 2030’u bir fırsat penceresi olarak işaret ettiğine de dikkat çekiyor: Üreten nüfusun toplumun çoğunluğunu oluşturduğu ve oluşturacağı aralık, bu aralık. Sonrasında ise üreten nüfus yaşlanacak. Dolayısıyla fırsat penceresini iyi değerlendirmek, sonraki döneme hazırlanmak gerekiyor.
Daron Acemoğlu Türkiye’de nüfusun yaşlanmaya başladığını, yaşlanan toplumlarda üretkenliğin, dinamizmin azalacağını aktarıyor. Acemoğlu, bu
durumun büyümeye olumsuz etki yaratacağı düşüncesinin yaygın olduğunu fakat bunun tam olarak gerçeği yansıtmadığını, hafif pozitif bir etki görülebildiğini belirtiyor. Zira Acemoğlu’na göre yaşlanan nüfus bir fırsatı da beraberinde getiriyor: Teknolojiyi devreye sokmak, bu sırada da atıl kalması olası kesimi yeniden eğiterek daha nitelikli işlerle buluşturmak. Yani işgücünü yeniden, daha verimli olacak şekilde düzenlemek. Nobel ödüllü iktisatçının en başat iki örneği ise Almanya ve Japonya.
Bizler için bu noktadan çıkarılabilecek ders ise her şeyin sona ereceğine dair yaygın kanıya boyun eğmememiz gerektiği. Zira Acemoğlu’nun da belirttiği üzere Türkiye’nin bu tür bir fırsatı değerlendirebilmesi için farklı fikirlerin temsiline, eğitim sistemini gözden geçirmeye, yüzünü yüksek teknolojiye dönmeye ihtiyacı var. Yani yol meşakkatli ama karalar bağlamamak gerek.
Ekranda görünmesi istenmeyenin dışarıda bırakıldığı, belli çerçeveye oturtulan ama bir yandan da takip ya da nefret edilecek ölçüde sansasyonel olacak şekilde yaratılan temsillerden bahsetti Dr. Feyza Akınerdem. Dizilerde, filmlerde, sosyal medyada gördüğümüz kurgusal ya da gerçek olma iddiasındaki onlarca, yüzlerce, binlerce kadın temsili… Oysa gerçeklik, ekonomik sıkıntılarıyla, toplumsal baskılarıyla ekranda gördüklerimizden çok uzakta. “İşte bu yüzden bir endişe toplumunda yaşıyoruz” diyor Akınerdem ve ekliyor: “Asla erişemeyeceğimiz hikâyelerin ve temsillerin bize dayatıldığı bir hayatı yaşıyoruz.
Veri Enstitüsü Kurucusu Bekir Ağırdır, 140 parametreye sahip Türkiye’nin Değişen Yüzü Araştırması’nın bazı önemli çıktılarını katılımcılarla paylaştı. En önemli çıktılardan biri, ülkenin yüzde 74’ünün kaygı duyması. Bu kaygı sokakta insanın başına gelebilecek bir tehlike de olabilir, işten atılma endişesi de olabilir. “Ülkenin en varlıklı kesiminde bile mutluyum diyenler sadece yüzde 50’lerde” diyor Ağırdır. Yani kaygı bizim ortak noktamız. Ağırdır’ın mesajı ise çok net: “Bu insanların önüne yeni bir hikâye, yeni bir umut, yeni bir ütopya, yeni bir iddia koymadan, sadece korkma diyerek bu bedeli ödetmek ne şehir olarak ne belediye başkanı olarak ne parti başkanı olarak ne de cumhurbaşkanı olarak mümkün.”
Kullanıcı adını ya da e-posta adresini gir. Sana bir e-posta göndereceğiz. Oradaki bağlantıya tıklayarak parolanı sıfırlayabilirsin.
Here you'll find all collections you've created before.
