Onlar dijital kamusal alan idealine en çok yatırım yapan isimler. Giderek daralan, tektipleşen ve çoksesliliğini yitiren geleneksel medyaya kendi mecralarını yaratarak yanıt verdiler. 2023 yılına da damga vurdular.
Habercilik, üretildiği koşullara göre etkisi ve sorumlulukları değişen bir kamusal aktivite. Geleneksel medya ortamından sosyal medya haberciğine geçiş, bilgilendirme amacı taşıyan haberi, tüketime sunulan bir eğlence içeriğine dönüştürebiliyor. Etkileşim baskısı, haberciyi belli başlı konulara yönelmeye, hızlı olmaya ve kapsamlı bir araştırmacılık görevini ıskalamaya zorlayabiliyor. Bununla birlikte bu geçiş, takipçi kitlenin haberin içine çekilmesini ve tartışmanın aktif bir katılımcısı haline gelmesini, haberin arka yüzüne tanık olabilmesini de sağlayabiliyor.
Harvard Üniversitesi Berkman Klein Center for Internet and Society Üyesi ve vatandaş medyacılığı ağı Global Voices Kurucusu Ethan Zuckerman (aynı zamanda pop-up reklamların da yaratıcısı), 2019 yılında Columbia Journalism Review’da yayımlanan Building a More Honest Internet makalesinde, sosyal medya haberciliğinin önündeki en önemli fırsatların da bunlar olduğunu yazıyordu. Yani dijital haber kanalının yalnızca etkileşim için optimize edilmiş bir performans makinesine dönüşmektense, başarısının; sürdürülebilir bir tartışma ortamı yaratması, fikirlerin kutuplaşıp kendi içine kapanmasından ziyade değiştirilebileceği koşulları üretmesi ve yeni bağlantılar ve networking imkânları sunması gibi metriklerle ölçümlendiği bir senaryo. Bu haliyle sosyal medya gazeteciliği, dijital kamusal alan idealinin gerçekleşebileceği en stratejik alanlardan biri.
Türkiye’de kendi sosyal mecralarını yaratarak dijital kamusal alan fikrini gerçeğe dönüştürmeye aday birçok isim var. Bu isimlerin en etkili olanları da çoğunlukla geleneksel medya çıkışlı. 2023 yılında dijital kamusal alanımızı güçlendiren ve toplumsal gündemimizi başarıyla yönlendiren bu isimleri kayıt altına alalım.
Fatih Altaylı
Mesleğe 1982 yılında Cumhuriyet gazetesiyle başlayan Fatih Altaylı, geçtiğimiz mayıs ayında “Bundan böyle, medyada kimseye patron diyecek gücüm takatim yok” notunu düştüğü son Habertürk yazısıyla gazeteciliği geleneksel medya çatısı altında sürdürmeme kararı aldı. Altaylı gazeteciliğe artık sosyal medyada devam ediyor. Fatih Altaylı’nın YouTube serüveni beş yıl önce Teke Tek özel yayınlarıyla başlamış olsa da kanalın düzenli ve aktif içerik üretimi haziran ayında start aldı. Kısa sürede yaklaşık 800 bin aboneye ulaşan kanal, sosyal network’ün kendisine sunduğu tüm “pratik öneriler”e meydan okuyan bir anlayışla hayata geçirildi. Altaylı videolarını kendisine önerildiği gibi, etkileşimin yüksek olduğu akşam saatlerinde değil, sabah saatlerinde yayınlıyor. Kendisine önerilen süre limitini (yaklaşık 25 dakika) fazlasıyla aşarak 1 saati bulan haber ve yorum içerikleri üretiyor. Kanalın şimdiden sponsorların da ilgi gösterdiği sürdürülebilir bir başarısı mevcut ve usta gazeteci Türkiye gündeminde etkin bir ses olmaya devam ediyor.
Ayşe Arman
Hürriyet gazetesinde 27 yıl boyunca pazar günü demek Ayşe Arman röportajları demekti. Geleneksel gazeteciliğe sürükleyici hikâyeciliği ekleyen bir anlayışla hareket etti Arman. Onunla birlikte haberin ardındaki insanları gördük, siyaset dışı figürler tanıdık ve bilgilenme sürecimize eğlencenin de eşlik edebileceğine tanık olduk. Arman, Hürriyet gazetesine 2019 yılında veda etti. Neyse ki Arman’ın keyifli röportajlarından mahrum kalmadık. Yıllardır Instagram’da ve kişisel web sitesinde gazeteciliği sürdüren Arman, sosyal medyasında “gazete kupürü” imgesini yaşatmaya devam ediyor. Sivil topluma ve farkındalık kampanyalarına verdiği desteği de eklemeden geçmeyelim. Arman’ın dikkat çektiği toplumsal meseleler Türkiye gündeminde daha fazla yer ediniyor ve kamusal otoritelerin ilgili konularda eyleme geçmesine ön ayak oluyor.
Oğuzhan Uğur
2017 yılında kurduğu BaBaLa TV ile YouTube’da içerik üretimi dünyasına giriş yapan Oğuzhan Uğur geleneksel anlamıyla bir gazeteci değil. Ancak gençlerin haber ihtiyaçlarını karşılamak için başvurdukları isimlerden biri. 2023 yılının seçim atmosferinde Mevzular Açık Mikrofon çatısı altında yer verdiği sohbet serisiyle siyasetçilerle gençleri sansürsüz ve filtresiz buluşturan Uğur, eminiz ki yüzbinlerce insanın seçim kararında etkili oldu. Deprem özel yayınlarıyla dünyada 24 saat içinde en çok izlenen videolar listesine giriş yapan Uğur’un yarattığı farkındalık ve toplanmasını sağladığı yardımları da kayıtlara ekleyelim.
Nilay Örnek
Yazılı, görsel ve işitsel medyanın en aktif isimlerinden biri Nilay Örnek. Kentin lezzetlerini, apartmanlarını ve yaşayan kültürlerini tanıtıyor yıllardır. Onu, izlemekten çok “dinliyoruz” belki de zira Türkiye’nin en ilgi çekici podcast yayınlarından birini yapıyor. Nasıl Olunur podcast serisi, Örnek’in kendi sözleriyle “vasata karşı inşa edilen bir mecra”. Mesleklerini ustalıkla inşa edenlerle söyleşi yaptığı seri, bugüne dek filozofları, mimarları, yönetmenleri, psikologları, illüstratörleri ve aklınıza gelebilecek birçok uzmanlık alanından isimlere kadar bir disiplinin inceliklerini tanıyabilmemizi de sağladı. Nasıl Olunur, 200 bölümü ve beş yılı geride bıraktı.
Şelale Kadak
“Doğruluk mu cesaret mi?” dendiğinde ilk akla gelen gazetecilerden biri Şelale Kadak. 1998 yılında Sabah gazetesinde başladığı kariyeri, iş dünyasının ve girişimciliğin 30 yıl boyunca nabzını tuttu. 2020 yılıyla birlikteyse, “Kariyerimde yeni bir deneyim” ifadesiyle YouTube kanalını hayata geçirdi. Çevresel, kültürel ve toplumsal hassasiyetleri yüksek, farklılıkları benimseyen ekonomi anlayışıyla hareket eden tüm girişimciler ve tüm konular bu kanal çatısında ve Kadak’ın radarında. Kadak, bu yayınlarıyla girişimciliği tetiklemeyi ve tüm girişimci adaylarına umut, ilham ve cesaret sunmayı hedefliyor.
Serdar Kuzuloğlu
“İnternet Ekipler Amiri” Serdar Kuzuloğlu 1990’lardan bu yana teknolojik yeniliklerin, dijital dönüşümün ve bu iki alanın yarattığı sosyo kültürel değişimlerin anlaşılmasına ışık tuttu. Bir başka deyişle, teknolojiyi ardındaki felsefeyle, 21’inci yüzyıl toplumunu, ardındaki teknolojiyle birlikte analiz etti. Kuzuloğlu, geleneksel ve dijital medyada her daim güçlü ve yaratıcı bir ses oldu. Onu bu listeye almamızın sebebi ise 126 haftadır (tatiller dışında) ara vermeden sürdürdüğü Dünya Halleri bülten serisi. Her pazar günü saat 10.00’da yayımlanan seri; bilim, inovasyon, sağlık, uzay ve teknoloji dünyalarından haberleri bir araya getiriyor. Sadık bir kitleye ulaşan Dünya Halleri, sabitleri az, değişkenleri fazla bir dünyada trendlerin nabzını ve kaydını tutabilmek açısından büyük bir toplumsal işlev görüyor.
Nevşin Mengü
Anchorwoman’lar çağının geleneksel medyadaki son temsilcisiydi belki de Nevşin Mengü. 2017 yılında yollarını ayırdığı CNN Türk’ün ardından, geleneksel medyada yorumcu olarak varlığını sürdürse de onu son yıllarda günün haberlerini derlediği ve özetlediği YouTube yayınlarıyla takip ediyoruz. Nevşin Mengü’nün YouTube kanalı yaklaşık 580 bin aboneye sahip. Türkiye gündeminin soluksuz ve kesintisiz akışına Mengü de soluksuz ve kesintisiz bir video üretimi faaliyetiyle uyum sağlıyor. Gün içinde kısa videolarla birden fazla yayınına tanıklık edebildiğimiz gibi, siyasette gereken ilgiyi görmeyen daha geniş zamanlı konulara da dikkat çekebiliyor. Mengü, doğrudan ve cesur üslubuyla, özellikle gençler arasında bir referans ve ilham kaynağı.
Armağan Çağlayan
Türkiye yayıncılık hayatına kazandırdığı başarılı formatlarla, kameranın hem önünde hem arkasında üreten kariyerini 2020 itibarıyla sosyal platformlara taşıdı Armağan Çağlayan. Kurucusu olduğu 196Sekiz kanalında, Dinle ve Gör Beni gibi söyleşi dizileriyle gündemle alakalı ve gündem dışı konuklarına yalnızca kendi merak ettiği soruları yöneltiyor Çağlayan. Etkileşim, kitle yönetimi ve tüketici odaklı sosyal medya çağımızda, Çağlayan’ın bireyselliğe vurgu yapan bu kararı, cesaretiyle şaşırtıyor. Kanal isminin, televizyonun Türkiye’deki ilk kez deneme yayını yapıldığı tarihe atıfla seçildiğinin altını çizelim. 196Sekiz, kara kutunun yenilikçiliğini, ciddiyetini ve eğlendiriciliğini sosyal medyaya taşırken, 1,37 milyon aboneye ulaşıyor.
Cüneyt Özdemir
“Özgür, bağımsız, kafasına göre, cesur, komik, son derece ciddi, kafa karıştıran, eğlenceli, ufuk açan, vizyon katan…” Bu sıfatlar Cüneyt Özdemir’in YouTube kanalına yakıştırdığı yorumlar. 1,55 milyon abone de bu sıfatları onaylayarak, Cüneyt Özdemir’e destek veriyor. Özdemir’in YouTube kanalını açtığı tarih 2010, bir başka deyişle bu hamlede bulunanların en eskisi. Sosyal medyanın açacağı fırsatlar ve haberciliğin geleceği konusunda ne kadar öngörülü olduğunu kanıtlayan bir adım bu. Özdemir, siyasetten popüler kültüre, sanattan gündelik hayata dair meselelere kadar geniş bir içerik planlaması yürütüyor.
Fatih Portakal
Bir ayağı geleneksel medyada, diğeri sosyal medyada. Her iki yolculuk da birbirinden bağımsız ve kendi kulvarlarında çıtayı yükselterek devam ediyor. Fatih Portakal’ın 2011 yılında lansmanını yaptığı YouTube kanalı, Fox TV’den ayrıldığı 2020 yılı ile SZC TV ile çalışmaya başladığı 2023 yılı arasında harekete geçti ve 763 bin aboneye ulaştı. Fatih Portakal’ı ne söylediği kadar, nasıl söylediğiyle de ilgilenerek takip ediyor kitlesi zira habercilik misyonuna duygulara tercüman olma misyonunu da ekliyor Portakal.
Kullanıcı adını ya da e-posta adresini gir. Sana bir e-posta göndereceğiz. Oradaki bağlantıya tıklayarak parolanı sıfırlayabilirsin.
Here you'll find all collections you've created before.
