Genetik ve kenevirin çöpçatanlığı

Bu yılki Digital Age Tech Summit’te konuşmacı olarak ağırlayacağımız Len May, genetik yapınıza en uygun cannabinoid reçeteyi sunan EndoCanna Health adlı girişimiyle sağlık sektörüne dijital ve inovatif bir çözüm sunuyor. EndoCanna’nın genetik ve teknoloji disiplinlerini bir arada kullanması, kenevirin tıbbi kullanımı üzerindeki olumsuz önyargıları kaldırabilir.

Öncelikle EndoCanna Health’in kuruluş hikâyesini dinlemek isteriz. Bu yolculuğa neler önayak oldu?

Keneviri gençliğimde DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) ilaçlarıma alternatif olarak kullanmaya başladım. Hayatım boyunca aynı cannabinoid’ların her insanda farklı etkiye sebep olduğunu keşfettim. Bir başka deyişle, aldığımız maddelerin etkisinin tolerans seviyemize, fiziksel yapımıza ve genetik yapımıza göre değişebildiğini fark ettim.

Bu farkındalık anından sonra genetik bilimine daha fazla odaklanmaya ve üzerinde çalışmaya başladım. Bitkiler üzerinde yaptığım genetik çalışmalar, her cannabinoid’un genetik düzenine göre farklı etkilere yol açtığını kanıtlıyordu. Ardından, insan genetiği üzerinde incelemelerde bulunmaya başladım. Genetik yapıların madde kullanımında bu denli etkisi olduğunu fark ettiğim an “Neden Tinder misali uyumlu genetik yapıları birbirine eşleştirmeyeyim?” dedim. EndoCanna Health bu soruyla doğdu diyebilirim.

EndoCanna’nın çalışma prensibinden biraz bahsedebilir misiniz? Tıbbi/farmasötik – bitkisel tedavi spektrumunun neresinde EndoCanna?

Aslında her şey vücudumuzda bitiyor. Endocannabinoid sistem, merkezi sinir sistemiyle doğrudan ilişkili olan ve kişiye göre şekillenen nörolojik bir sistem. Vücudumuzdaki nörolojik aktivitelerin modülasyonunu ve iç etkenlerin nörolojik sistemle ilişkisini kontrol ediyor. 2-AG ve anandamide adı verilen maddeler, en iyi bilinen endojenik cannabinoid’lardan ikisi. Bu maddelerin eksikliği elbette ki vücudumuzda çeşitli akut veya kronik rahatsızlıklara sebep oluyor.

Bu noktada aslında yine konuştuğumuz konuya geliyoruz: İnsanın kendi fiziksel sınırlarını ve ölçülerini iyi tanıyabilmesi. Cannabinoid’ların doğru miktarda ve şekilde kullanılması şartıyla vücudumuza sağladığı faydalar saymakla bitmez. Çünkü zaten vücudumuzda halihazırda bulunan bir maddeden bahsediyoruz. EndoCanna da vücudunuzda halihazırda olan maddelerin genetik analizini çıkararak size özel cannabinoid reçetesi hazırlıyor ve hayat kalitenizi artıracak çözümler sunuyor.

Ancak özellikle uyuşturucularla olan ilişkisi sebebiyle bu cannabinoid’ların kullanımı ciddi regülasyonlara ve hatta yasaklara takılabiliyor. Bu ilişki, cannabinoid’lara karşı bir önyargıya da sebep oluyor. Oysa her maddenin yan etkileri ve aşırı kullanımı çeşitli sorunlara yol açabilir. Bu önyargıyı öncelikle kırmak gerekiyor ki cannabinoid kullanımını hem farmasötik hem de tıbbi açıdan daha rahat konuşabilelim.

Her ne kadar şu anda (politik sebeplerden ötürü) tıbbi bir çözümden bahsedemeyip “Sorununuzun çözümüne yardımcı olabilir” demekten öteye gidemesek de 5 sene öncesine göre bile kenevire ilişkin çok yol kat edildi. Yakın gelecekte de tıbbi kullanım yelpazesinin değişeceğini düşünüyorum.

Kenevire ilişkin önyargılar nasıl kırılabilir?

Uyuşturucu olarak kullanımı ve dünyadaki birçok devletin keneviri tamamen yasaklaması, bu damganın kalkmasını engelliyor. Bu sorunun çözümü için eğitim şart.

Önceki jenerasyonlar hep cannabinoid’ların uyuşturucularla olan ilişkilerine ve bu ilişki sonucu oluşan bağımlılığa şahit oldular. Hatta öyle ki, zamanında ABD’de “War on Drugs” politikası kapsamında kenevirin eroinle eşdeğer tutulduğu bile oldu. Baktığımız zaman her maddenin tedavi etme, suistimal edilme ve bağımlılık yaratma ihtimali bulunuyor. Bu noktada hangi maddelerin öcü olduğuna karar verip bunun propagandasına yoğunlaşmaktansa madde bağımlılığının ve madde kullanımının suistimal edilmesinin yol açtığı sorunlara odaklanmak gerek. Böylece ileriki nesiller madde kullanımı konusunda daha bilinçli hareket edecek ve cannabinoid’ların tıbbi kullanımının önünü açacaktır.

EndoCanna Health’in gelecek planları arasında neler var?

Öncelikle EndoCanna ile kenevirin ve cannabinoid’ların üstüne yapışan olumsuz önyargıları kırmayı hedefliyoruz. EndoCanna’nın sağladığı kişisel deneyim ile kanser gibi ağır tedavi sürecine sahip rahatsızlıklara daha hızlı ve daha az zarar verici bir çözüm sunmak istiyoruz. Bunun dışında psikiyatrik ve nörolojik rahatsızlıklara inovatif bir tedavi yolu açmayı arzuluyoruz. Doğal maddelerin tıbbi literatürle şekillenmesi ve bu yolla cannabinoid’ların tıbbi çözüm olarak daha etkili kullanılması EndoCanna’nın tıp ve teknoloji disiplinlerini buluşturması yoluyla gerçekleşebilir.

Politik ve sosyal açıdan bakarsak, ben geleceğe umutla bakıyorum. Kenevirin kullanımı konusunda şu anda bile çok yol kat edildi aslında. Neden bundan sonrası için de umutlu olmayalım? Kritik olan –ve bunun altını çiziyorum– madde kullanımı meselesini eğitim ve regülasyon politikalarıyla şekillendirmeye çaba harcamak.