Cadbury’den arkeologları kızdıran kampanya

İngiliz çikolata markası Cadbury, çocukları ve aileleri Birleşik Krallık ve İrlanda’nın farklı sit alanlarında hazine avına çıkmaya davet eden kampanyası nedeniyle zor günler yaşıyor. Herkesi “metal dedektörlerini sırtlanıp Roma döneminden kalma zenginliklerin izini sürmeye” davet eden kampanya, arkeologlar cephesinden hatırı sayılır bir tepkiyle karşılandı.

İzinsiz kazıların yasadışı olduğunu belirten Bristol Üniversitesi Öğretim Görevlisi Arkeolog Dr. Aisling Tierney, Cadbury’nin kampanyasını “hayli aptalca” olarak tanımlıyor:

“Mesele yalnızca bir ürünü ne kadar satabileceğiniz değil; ortada ortak bir miras ve değer var. […] Örneğin, metal gibi bazı materyaller, çok hızlı bir şekilde oksitlenerek, tecrübesiz ellerde geri dönüşü olmayacak ölçüde zarara ve bozunuma uğrayabilir; Cadbury bu tür durumlarda ne yapılması gerektiğine dair bilgi vermiyor. […] Arkeoloji endüstrisi tarihi boyunca yeterli maddi destekten yoksun kaldı. Cadbury’nin, kurumsal sosyal sorumluluk eksikliği sergilemek yerine, elde ettiği devasa kazancın bir kısmını bu sektörle işbirliği yapmak için kullanması kesinlikle hoş karşılanacak bir hareket olurdu.”

I have been told that the irresponsible @CadburyUK #FreddoTreasures campaign has been taken down. While we want young people to explore our nation’s history, there are obviously rules in place under the Treasure Act to protect finds. This campaign puts that at risk.

— Michael Ellis (@Michael_Ellis1) 18 mars 2019

TFW it’s 2019 and a chocolate company thinks it’s a good idea to promote their brand by encouraging illegal excavation and looting. What in the world was @CadburyUK thinking?!? Take this down NOW! ?? #archaeology https://t.co/iCLuvGEggv pic.twitter.com/Djh6jCbQZ3

— Kristina Killgrove (@DrKillgrove) 17 mars 2019

@CadburyUK you’re advocating looting & theft of cultural heritage…erm. No, you cannot dig up protected sites. NorthamBurrows wreck is protected under the Ancient Monuments & Archaeological Areas Act 1979 @thehistoryguy @helenczerski @theAliceRoberts nb https://t.co/Q8fMzdnsBw

— Helen Farr (@RHelenFarr) 17 mars 2019

This is quite possibly the most shocking, ill-advised & irresponsible ‘heritage engagement’ campaigns I have ever seen.

The #cadburytreasurehunt by @CadburyUK actively promotes the gleeful destruction of archaeological sites and undermines years of public heritage education… pic.twitter.com/YNQYsLszqH

— Museum Ian (@trumerz) 16 mars 2019

Kampanya hakkında 30 şikâyet aldıklarını açıklayan ASA (Advertising Standards Authority) konuyla ilgili soruşturma açılıp açılmayacağını değerlendirdiklerini belirtirken, Cadbury’nin çatı şirketi Mondelēz International şikâyetleri takiben bir açıklama yayınladı:

“Cadbury Freddo Treasures kampanyası ailelere hep birlikte gündelik maceralara çıkmaları konusunda ilham vermeyi hedefliyor. Niyetimiz kimseyi yeni arkeolojik eserlerin keşfi hususunda mevcut kuralları yıkmaya teşvik etmek değildi ve bu mesele dikkatimize sunulduğu için minnettarız. İnternet sitesinin kapandığını ve içeriğimizi, aileleri yalnızca halihazırda bulunmuş hazinelerin yer aldığı müzelere yönlendirecek şekilde güncellemekte olduğumuzu duyururuz.”