Bilişim sektörü karamsar

Deloitte, Bilişim Sektörü Güven Araştırması’nın ilkinin sonuçlarını yayınladı. Araştırmaya katılan sektör temsilcileri mevcut iş ortamını geçen yıla göre “daha kötü” olarak değerlendirerek karamsar bir yaklaşım gösterdiler. Ancak katılımcıların yaklaşık yarısı krizin 2010’un ikinci yarısında sona ermesini beklediklerini kaydetti.

Deloitte, “Bilişim Sektörü Güven Araştırması” ile sektörün nabzını tuttu.

Deloitte’un her altı ayda bir tekrarlayacağı “Bilişim Sektörü Güven Araştırması”nın ilki ilginç bulgular ortaya koydu.

Katılımcıların büyük çoğunluğu mevcut iş ortamının geçen yıla göre daha kötü olduğunda birleşti. Bununla birlikte önümüzdeki 12 ayla ilgili beklentileri sorulan sektör temsilcilerinin yarısı 2010’un ikinci yarısında krizin sona ermesini beklediklerini söyledi. Katılımcılara göre Türkiye’nin ekonomik istikrarına karşı en büyük tehditleri Batı dünyasındaki ekonomik durgunluğun devamı, finans ortamındaki aşırı güvensizlik ve siyasi belirsizlik oluşturuyor.

Çalışmaya katılan firmaların yıllık ciroları 50 ile 500 milyon TL arasında değişirken, katılımcıların %15’inin cirosu 1 milyar TL’den fazla. Sektör adına yanıt verenlerin %78’i Genel Müdür veya CEO, %9’u ise Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapıyor.

Bilişim Sektörü Güven Araştırması’nın sonuçlarını değerlendiren Deloitte Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi ve Ortak M.Sait Gözüm şunları söyledi:

“Bu araştırmaya verilen yanıtlardan çoğu bilişim şirketinin zorlu bir dönemden geçtiği açıkça görülüyor. Ancak sektörün her şeye rağmen gelecekten ümitli olmasını olumlu değerlendiriyoruz. Bu çalışma altı ayda bir tekrarlanacak. İkinci araştırmada sektörün şimdikinden daha iyimser çıkacağına inanıyoruz. Bu araştırmalar bilişim sektörümüzün yol haritasını ortaya koymasına yardımcı olacaktır.”

Talepte yarı yarıya azalma

Bilişim Sektörü Güven Araştırması’na katılan yöneticilerin %50’den fazlası, şirketlerin kârlılıklarının ve tüketicinin alım gücünün azalmasıyla birlikte hizmet ve ürünlere olan talepte düşüş olduğunu vurguladı. Stok seviyelerinde ise katılımcılar aşırı bir artış ya da aşırı bir azalma yaşamadıklarını ifade ediyor.

Araştırmanın sonuçlarına göre, sektördeki şirketlerin finansman ihtiyacı artmaya başladı. Ancak bütün olumsuzluklara karşın, üretim kapasiteleri, çalışan sayısı ve çalışanların ücretleri gibi alanlardaki artışlar şirketlerin yapılarında belli ölçülerde bir denge sağlamış görünüyor.

Katılımcılar, çalışanların ücretleri, üretim kapasitesi, şirket satışları ve Ar-Ge yatırımları gibi alanlarda önümüzdeki 12 ayda olumlu gelişmeler beklediklerini belirtti.

Döviz kuru, enflasyon ve ekonomiye karşı tehditler

Haziran 2009 itibariyle önümüzdeki 12 ay süresince enflasyonda büyük bir düşüş olmasını beklemediklerini belirten katılımcıların sadece %30’u enflasyonun %7’nin altında bir değer olacağını öngörüyor. Merkez Bankası’nın söz konusu dönem için enflasyon beklentisi %6 olduğu halde, araştırmaya katılan bilişim firması yöneticilerinin %30’u 7-8; %16’sı 8-9, %40’ı ise 9 ve üzerinde enflasyon beklediklerini kaydetti.

İthalat ağırlıklı çalışan sektörde döviz kurlarının seyri de dikkatle izlenen göstergeler arasında bulunuyor. 2009 yılı sonu için katılımcıların sadece %2’si Amerikan Doları bazında 1.50’den az, %33’ü 1.60-1.69 arasında, %31’i ise 1.70 ve 1.79 arasında bir döviz kuru beklediklerini ifade etti.

Bilişim Sektörü Güven Araştırması’na katılan teknoloji firmaları Türkiye’nin ekonomik istikrarına yönelik en büyük tehditleri küresel durgunluğun devamı, finans ortamındaki aşırı güvensizlik ve siyasi belirsizlik olarak değerlendiriyor.

Ekonomide toparlanmanın ne zaman gerçekleşeceği konusunda katılımcıların %28’i 2010 yılının ilk yarısına, %50’si ise 2010 yılının ikinci yarısına tarih verirken, sadece %4’lük bir kesim toparlanmanın 2012 ve sonrasında gerçekleşeceğini düşündüğünü belirtti.

Hükümet performansı

Bilişim Sektörü Güven Araştırması’na yanıt veren katılımcılar %73 gibi büyük bir oranla enflasyonun kontrol altında tutulması konusunda hükümetin krize karşı almış olduğu önlem paketlerini kapsamlı bulmadıklarını belirtiyor. Alınan önlemleri değerlendirmeleri istenen katılımcılar, hükümetin aldığı tüm önlemlere 100 üzerinden yaptıkları değerlendirmede 50 puanın altında değerler verdiler. Katılımcıların alınan önlemlerin başarısına verdikleri puanlar şöyle sıralanıyor:

Enflasyonu kontrol altında tutmak (49); bilişim alanındaki teşvikler (AR-GE ve Teknokent gibi) (42); Türkiye’nin uluslararası arenada daha etkin olması (39); bilişim alanındaki fikri mülkiyet haklarındaki gelişmeler (30); bilişim hukuku alanındaki düzenlemeler (25); işsizlik ile mücadele (16); yeni yatırımlar (17); AB Müzakereleri (18).