RTÜK’ün 10 aylık karnesi

2025 şimdiden Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) yayıncılara en yüksek ceza kestiği yıllardan biri oldu. Kurulun 2025 yılındaki politikalarını ve kestiği cezaları inceledik.

30 yılı aşkın süredir Türkiye’deki yayıncıları denetleyen en yetkili mercii Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) bu yılın ilk 10 ayına kestiği cezalarla damga vurdu. Televizyon ve radyolara kesilen ceza en az 104 milyon lirayı bulurken en yüksek meblağı NOW TV’nin ödediği tahmin ediliyor.

Ancak 2025’te kurulun radarına sadece radyo ve televizyonlar takılmadı. RTÜK, YouTube üzerinden yayın yapan gazete ve gazetecilere, sokak röportajlarının yanı sıra Disney+, Netflix, Spotify ve Prime Video gibi dijital yayın platformlarındaki içeriklere de el attı.

RTÜK'ün En'leri RTÜK'ün En'leri

En yüksek ceza Now TV’ye

Peki RTÜK’ün 2025 karnesinde neler yer aldı? Kurulun internet sitesindeki verilere göre Ocak-Ekim ayları arasında, radyo ve televizyonlara yönelik 69 kez cezai yaptırım kararı alındı. Yayıncı kuruluşlara yaklaşık 104 milyon liralık idari para cezası kesildi.

En yüksek cezayı The Walt Disney Company’nin sahip olduğu Now TV aldı. Kanala toplam 59.1 milyon lira ceza verilirken bu cezaların gerekçeleri arasında “tarafsızlık ilkesinin ihlali” ve “hukukun üstünlüğü ilkesinin ihlali” öne çıktı.

Kanala verilen para cezalarının yüzde 25’ten fazlası (16 milyon 563 bin 22 TL) İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla ilgili haber ve yorumlar sebebiyle verildi.

Şakir Paşa Ailesi’nin başına gelenler

2025 yılına damga vuran televizyon dizilerinden “Şakir Paşa Ailesi: Mucizeler ve Skandallar” da kurulun denetimine takıldı. RTÜK, “Türk toplumunun genel ahlak yapısı ile bağdaşmayan sahneler içerdiği” gerekçesiyle kanala 7 milyon liralık para cezası verdi, 3 hafta da yayın durdurma kararı çıktı. Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın (Halikarnas Balıkçısı) torunlarının açtığı dava nedeniyle mahkemelik olan dizi, sette çıkan yangınlarla da uzun süre konuşulmuştu.

Tek kalemde 18 milyon lira ceza

RTÜK’ün tek kararda en yüksek para cezası verdiği kanal ise TV8 oldu. Türkiye’nin en çok izlenen programlarından olan “Survivor”da yarışmacıların ettiği bir kavga ceza nedeni sayıldı. “Şiddeti özendirici veya kanıksatıcı” bulunan o anlar TV8’e 17 milyon 852 bin liraya mâl oldu. Kanalın aldığı tek ceza da buydu.

Milli ve manevi değerlere aykırılık…

RTÜK, TV8 gibi STAR TV’ye de bu yıl sadece bir ceza kesti. Kanalda yayınlanan “Zahide Yetiş ile Yeniden Başlasak” programına, “Türk aile yapısı ile milli ve manevi değerlere aykırılık”tan ceza uygulandı. 4.1 milyon ceza kesilen programda bazı katılımcıların sarf ettiği sözlerin, “çarpık ilişkileri yaygınlaştırdığı” ve “evlilik birliğini zedelediği” belirtildi.

Ceza şampiyonu

Üst kurul gündemine bu yıl en çok konuk olan kanal TELE1 oldu. 14 kez idari para cezası (5 program durdurma) ve 5 günlük yayın durdurma yaptırımlarıyla karşılaşan TELE1, yayınları sebebiyle 2,9 milyon lirayı aşkın cezayla karşılaştı.

TELE1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ’ın bir programda sarf ettiği sözlerin “toplumu kin ve düşmanlığa tahrik ettiği”ne kanaat getirildi. Kanala 5 günlük yayın durdurma cezası verildi. Kararı mahkemeye taşıyan yönetimin çabaları sonuçsuz kalınca 1-5 Eylül tarihleri arasında TELE1 ekranı karardı.

Kanalın başına gelenler bununla da kalmadı. 24 Ekim sabahı, Tele1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ’ın “casusluk” suçlamasıyla gözaltına alınmasının ardından kanala kayyım atandı.

Sözcü 10 gün karartıldı

Bu yıl hakkında en fazla karar çıkan bir diğer kanal da SZC TV (Sözcü Televizyonu) oldu. Yayınlarıyla 14 kez RTÜK denetimine takılan Sözcü TV, toplam 10 milyon 858 bin lira ödemeyle karşılaştı, 13 kez de programları durduruldu.

Ancak 10 günlük ekran karartma yaptırımı yılın en çok konuşulan televizyon olaylarından biri oldu. Kanalın yayınlarında, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından başlayan Saraçhane protestolarına yer vermesinin “halkı kin ve düşmanlığa tahrik ettiğine” kanaat getirildi. SZC TV ve SZC TV YouTube kanalı 9 Temmuz Çarşamba gününün ilk saatlerinde eş zamanlı olarak karardı.

Halk TV’nin yayın durdurma cezası mahkemeden döndü

RTÜK denetimine 14 kez takılan bir diğer kanal da Halk TV’ydi. Ocak-Ekim aylarında, 7 milyon 777 bin 307 lira idari para cezası kesilen kanaldaki programlara da 8 kez durdurma kararı çıktı.

Simge Fıstıkoğlu’nun moderatör olduğu programa konuk olan Atom Mühendisi Tolga Yarman’ın sözleri ise yayın durdurma cezasına kadar gitti. Yarman’ın ifadelerine “halkı kin ve düşmanlığa teşvik ettiği” ettiği gerekçesiyle 10 günlük karartma cezası verildi. Ancak bu karar Halk TV avukatlarının itirazı sonrası mahkeme tarafından iptal edildi.

Akıllı TV’ye 40 günlük ekran karartma cezası

Öte yandan en fazla ekran karartma cezası alan kanal Akıllı TV oldu. Takviye edici gıda tanıtımı yaptığı gerekçesiyle kanalın yayını 40 gün durduruldu.

Dijital mecraların geleceği

RTÜK’ün mercek altına aldığı bir diğer başlık da dijital yayın platformları oldu. Netflix, Disney+, Prime Video, HBO Max ve MUBI platformlarında yayınlanan beş ayrı yapıma “milli ve manevi değerlere aykırılık” gerekçesiyle ceza verdi.

“Milli ve manevi değerlere aykırılık”, “Aile değerlerini hiçe sayma” ve “toplumun ortak değerleriyle çatışan sahneler” gerekçesi” ile alınan bu kararların metni kurulun internet sitesine yüklenmedi. RTÜK üyelerinin sosyal medya hesaplarından ve kamu yayıncılarının paylaştığı haberlerden görülen; yüzde 3 idari para cezası ve katalogdan çıkarma cezasının bu platformlara da uygulandığı. Ancak kesilen ceza tutarını bilmiyoruz.

-Mış gibi

“Milli ve manevi değerler” ile “toplumun genel” ahlakı “2025 Aile Yılı” kapsamında sık sık gündeme geldi. Çocuklara ve ailelere yönelik yayınların artırılması için 10 farklı kategoride başvuru açan RTÜK, 18 milyon TL teşvik ödülü dağıtılacağını duyurdu.

Eski RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin bu kapsamda, “İsteğe bağlı yayınlar dahil olmak üzere, milli ve manevi tüm değerlerimizi tehdit eden LGBT ile de mücadelemizi topyekün her platformda etkin olarak sürdürecek, bu sapkın zihniyetin Türk aile yapısına daha fazla zarar vermesini engellemek adına gerekli tüm önlemleri almaya kararlılıkla devam edeceğiz” dedi.

Şahin, “üçüncü sayfa haberi” olarak adlandırılan konuların televizyon haberlerinde sürekli ön plana çıkarıldığını da söyleyerek, bu haberlerin ülkede ‘olumlu olaylar olmuyormuş’ gibi kamuoyuna servis edildiğini ifade etti. 10 madde sayarak haber merkezlerine uyarıda bulundu.

Kurulduğu günden bu yana sık sık verdiği cezalarla anılan RTÜK’ün on aylık geçmişi böyleydi. 2025 faaliyet raporu açıklandığında daha net verilere ulaşmak da mümkün olacak. Bir sonraki yıl RTÜK açısından nasıl olacak bekleyip göreceğiz.

RTÜK, bir kuruluşa idari para cezası uygularken, yüzde 2 ile yüzde 5 arasında bir oran belirliyor. İhlalin tespit edildiği aydan bir önceki aya ait brüt ticari iletişim geliri beyanı üzerinden bir miktar hesaplanıyor. Mevzuatta yer alan bu sistemle, geliri yüksek kanallar geliri düşük kanallardan daha az sayıda ceza alsalar bile daha fazla ödeme yapabiliyor.

Add to Collection

No Collections

Here you'll find all collections you've created before.