Konut krizi derinleşiyor

Ipsos’un “Gündeme Dair” araştırmasının bulgularından derlediği veriler, Türkiye’de yüksek enflasyon doğrultusunda artan kira fiyatları nedeniyle süregelen konut krizini bir kez daha gözler önüne seriyor. Kiracıların son dönemlerdeki deneyim ve düşüncelerine ışık tutan bulgular, kiracılar ile ev sahipleri arasındaki tansiyonun önümüzdeki dönemde de yüksek seyredeceğine işaret ediyor.

Araştırmaya göre;

• Kiracıların oturdukları semtlerden memnuniyet oranı değişmezken, oturdukları evlerden memnuniyet oranında 5 puanlık atış görülüyor. Öte yandan her 10 kiracıdan 8’i bugün taşınmak durumunda kalsa bütçesine uygun yeni bir ev bulamayacağını düşünüyor.
• Kira sınırlamasının kalktığı ve kira artışlarının TÜFE’ye göre yapılmaya başlandığı temmuz-ağustos aylarında kontratları yenilenen kiracıların yüzde 35’inin kira artış oranı yüzde 70’in üzerinde.
• Kiracıların geliri, kira artışları oranında artmıyor. Temmuz-ağustos döneminde kirasının gelirinden daha fazla arttığını beyan edenlerin oranı yüzde 58.
• Yeni kira düzenlemesinde yüzde 25 sınırı kaldırılmış olsa bile kiracıların yarısı, yeni kontrat dönemlerinde ev sahiplerinin TÜFE’ye göre hesaplanacak orandan daha yüksek bir kira talebinde bulunacağını düşünüyor. Her 10 kiracıdan 9’u bu hesaplamanın adil olmadığı görüşünde.
• Her 3 ev sahibinden 2’si evinde mevcut kiracı olmasından dolayı maddi kayıp yaşadığını düşünüyor.
• Evi kirada olan ev sahiplerinin yüzde 42’si , kira oranı yüzde 25 ile sınırlı olduğu dönemde de yeni kira artış oranı uygulamasında  da  kira artışlarını, evlerinin bulunduğu semtteki ortalama kira oranında yaptığını ya da yapacağını belirtiyor.
• Temmuz ayından itibaren kira artışlarındaki yüzde 25 sınırlandırılmasının kaldırılması konusunda kiracılar ve ev sahiplerinin görüşleri oldukça farklı. Ev sahiplerinin yüzde 65’i kararı desteklerken, kiracıların yüzde 83’ü karara karşı.

Ipsos Türkiye CEO’su Sidar Gedik, araştırma verilerini şu sözlerle değerlendiriyor: “Geçtiğimiz sene kiracılar ve ev sahiplerine ilişkin araştırmamızdan ortaya koyduğumuz sonuç, kiracıların ve ev sahiplerinin bir kısır döngü içinde olduğu idi. Üzerinden bir sene geçmesine rağmen, resmi kira oranlarına getirilen sınırlardaki düzenlemeler hâlâ kısmen işe yarıyor ve problem olduğu gibi hayatlarımızda var olmaya devam ediyor. Bu durumun sonucu olarak da ev sahipleri ve kiracılar arasındaki ilişkiler sıcaklığını koruyor […] Enflasyondaki artışın yavaşlamasına paralel olarak konut fiyatlarının da dengeye oturması birkaç yılı bulacak. Maalesef, bu süreçte ev sahipleriyle kiracılar arasındaki tansiyon bir süre daha yüksek kalacak.”