Türkiye’de milyonlarca bekar anne, hem ailesini ayakta tutuyor hem de ekonomiye görünmez bir güç sağlıyor. Ancak iş dünyasında hâlâ esneklik, eşit fırsat ve destek mekanizmaları eksik. Bekar annelerin potansiyelini ortaya çıkarmak, sadece toplumsal adalet değil, ekonomik sürdürülebilirlik meselesi.
Türkiye’de 3,5 milyon bekar anne ve 7 milyon çocuk yaşıyor. Ancak ne yazık ki, bekar annelerin iş gücüne katılım oranı sadece yüzde 38 ile sınırlı kalıyor ve bu yüzdenin önemli bir kısmı kayıt dışı ya da esnek olmayan işlerde çalışıyor. 0-5 yaş çocuğu olan işsiz bekar annelerde çalışma oranı yüzde 67, 6-14 yaş grubunda ise yüzde 42.
Bekar Anneler Derneği’nin, Eylül 2025’te düzenlediği “İş Dünyasında Bekar Anneler İçin Yol Haritası” çalıştayında, bekar annelerin ailelerini ayakta tutarken ekonomiye de büyük katkı sağladıkları fakat destek, esneklik ve eşit fırsatlar konusunda hâlâ ciddi eksiklikler çektikleri konuşuldu. İş dünyasında kadınlar adına farkındalık yaratmayı hedefleyen dernek; esnek olmayan çalışma saatleri, veli toplantısı veya çocuk hastalıklarında tolerans eksikliği, kapsayıcı yan hakların olmayışı, işe alım ve terfide önyargılar ile psikolojik destek ve aidiyet eksikliği gibi konulara değinilen çalıştayda bu tabloyu tersine çevirmek ve iş dünyasında farkındalık yaratmak başlıkları üzerine konuşmalar düzenlendi.
TÜİK’in 2024 tarihli “İstatistiklerle Aile” raporuna göre Türkiye’de ailelerin yüzde 10,9’u bekar ebeveyn hanelerinden oluşuyor; bekar annelerin payı ise yüzde 8,4. Kadınların yalnızca yüzde 33’ü nafaka alabiliyor. Her üç bekar anneden biri sosyal yardıma ihtiyaç duyuyor.
Bekar anne istihdamı, kurumlara; bağlılık ve motivasyonun artması, ESG/BCorp göstergelerinin iyileşmesi ve toplumsal etki KPI’larına doğrudan katkı sağlanması açıdan çeşitli faydalar getiriyor. Bekar Anneler Derneği’nin bu istatistikleri yükseltmek için kurumlara sunduğu öneriler ise kariyer sitelerinde bekar anneye özel havuzlar, kamu teşvikleri, kurum içi analiz ve dayanışma çemberleri, ücretsiz psikolojik destek, kapsayıcı yan haklar, performans bazlı işe alım ve terfi politikaları ve hedefli istihdam pilotlarından oluşuyor.
“Bekar anneler yalnızca ailelerini değil, ekonomiyi de ayakta tutuyor,” diyen Bekar Anneler Derneği Başkanı Serap Yelkenci, bekar annelerin iş hayatında desteklenmesinin, kurumlara uzun vadeli kazanç sağladığının da altını çiziyor. Yönetim Kurulu Üyesi Lemis Koçak ise bekar anne istihdamının güçlü annelerin, güçlü kurumların ve fırsat eşitliği olan bir toplumun oluşmasına katkı sağladığına dikkat çekiyor.
Küresel ölçekte faaliyet gösteren analiz ve danışmanlık firması Gallup’ın 2020 yılında dünya genelinde yaptığı bir araştırmaya göre 18-60 yaş arası kadınların yaklaşık yüzde 13’ü, evli olmadan ve 15 yaşın altındaki çocuğuyla birlikte yaşıyor. Sub-Sahara Afrika’da bu oran daha yüksek: Yaklaşık yüzde 32. Latin Amerika’da benzer şekilde anne ve çocuklarından oluşan tek ebeveynli hane oranı fazla. Birçok ülkede toplam hanelerin önemli bir kısmını, tek ebeveynin anne olduğu aileler oluşturuyor.
OECD ve yüksek gelirli ülkelerde, çoğu bekar anne çalışıyor ama iş gücüne katılımla gelir eşitsizliği, sosyal destek eksikliği ve bakım sorumluluklarının sıkça tek kişinin omuzlarında kalması gibi yapısal sorunlarla karşılaşılıyor.
Avrupa’da ise bekar annelik, sosyal ve ekonomik eşitsizliklerin belirgin olduğu bir konu olmaya devam ediyor. Demographic Research’ün 2023 raporuna göre Avrupa Birliği’nde çocuk sahibi hanelerin yüzde 14’ü tek ebeveynli hanelerden oluşuyor; bunların çoğunu kadınlar oluşturuyor. OECD verilerine göre ise tek ebeveynli annelerin istihdam oranı, çocuk sayısı arttıkça düşüyor. Örneğin, bir çocuğu olan annelerin yüzde 73’ü çalışırken, üç veya daha fazla çocuğu olan annelerde bu oran yüzde 60’a düşüyor. Avrupa’da kadınların iş gücüne katılımı, annelik nedeniyle belirgin şekilde azalıyor. Özellikle tek ebeveynli annelerde bu düşüş daha belirgin.
Birleşik Krallık’ta yapılan araştırmalar ise annelik sonrası kadınların ortalama 65.000 sterlin gelir kaybı yaşadığını gösteriyor. Sosyal destek ve çocuk bakım hizmetlerindeki eksiklikler, bu annelerin iş gücüne katılımını ve yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor.
Here you'll find all collections you've created before.
