Bu memleketin toprakları üzerinde kanlarını döken kahramanlar,
Burada dost bir vatanın bağrında bulunuyorsunuz.
Huzur ve barış içinde uyuyun.
Siz Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız.
Uzak diyarlardan evlatlarını bu savaşa gönderen analar,
Gözyaşlarınızı dindiriniz.
Evlatlarınız, bizim bağrımızdadır.
Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra,
Artık bizim çocuklarımız olmuşlardır.
– M. Kemal Atatürk
20 bin dolar ödüllü Gelibolu Sanat Ödülü 2006 yılından itibaren hem Türkiye hem de Avustralya’da, kanlı Birinci Dünya Savaşı sırasında savaşan ve hayatını kaybeden isimler anısına veriliyor. Ödül yalnızca savaştan anları anlatan işlere değil, ‘bağlılık, saygı, cesaret, dostluk, barış ve özgürlük’ fikirlerinin konu edildiği tüm çalışmalara açık.
İlginç bir biçimde bu ödül, savaşın 100’üncü yıl dönümü olan 2015’te son kez verilecek.
Ödül Gallipoli Memorial Club tarafından hem Gelibolu Çıkarması’nın hem de çıkarmada yer alan askerlerin anıldığı bir sanat koleksiyonu oluşturmak amacı ile veriliyor. Kulüp aynı ödüle paralel olarak Türkiye’de düzenlenen etkinliğin de sponsorluğunu üstleniyor.
Ödülün 2013 yılında Avustralya’daki ayağında 35 finalist yarışırken, birinciliği Melbourne’lü sanatçı Peter Wegner, ‘Dog in a Gas Mask’ isimli çalışması ile elde etti.
Bir köpek sahibi için her şeyi yapar
Tablosunu hem insan ve köpek arasındaki ilişkinin hem de savaşın çirkinliğinin bir yansıması olarak değerlendiren Wegner’in eseri Canberra’daki Ulusal Portre Galerisi dahil birçok farklı koleksiyonda sergileniyor.
‘Bu tabloda gaz maskesi savaşa atıfta bulunmak için kullanıldı. Eğer gaz maskesini çıkartırsanız, boşlukta, savaşla herhangi bir ilişkisi olmayan bir arka plan eşliğinde, bir köpek görüyorsunuz. Gaz maskesi ise savaşın korkunçluğunu anlamanızı sağlıyor. Bu nedenle arka planda savaşı andıran bir şeyler seçilmemesi bilinçli bir karardı.’
Tablo aynı zamanda arkadaşlık, cesaret ve adanmışlık gibi Anzak Günü’nün öne çıkan değerleriyle bir bağ kuruyor ki bunlar aynı zamanda köpeklerde de rastladığımız karakteristik özelliklerden.
‘Dog in a Gas Mask’ Gallipoli Memorial Club başkanı ve jüri üyelerinden Craig Hickey’i de etkilemeyi başarmış. Sanatçıyı tablosunun basitliği ve derinliği konusunda öven Hickey, “Bu, dikenli teller, yaralı olarak yatan insanlar, haçlar veya mezarlarla ilgili değil. Bu, savaşın farklı bir boyutu ile ilgili ve savaşın birçok farklı boyutu var” diyor.
Sidney’deki S. H. Ervin Galerisi’nin direktörü ve jüri üyelerinden Jane Watters ise eseri, “Çok güzel bir tablo. Birçok açıdan rahatsız eden bir görsel zira bu bizim köpeklere olan düşüncelerimize oldukça uzak. Tablo bizim için birden fazla boyutta çalışıyor” sözleriyle değerlendiriyor.