İstanbul The Marmara Taksim Otel‘de düzenlenen basın toplantısının ev sahipliğini Türkiye Araştırmacılar Derneği (TÜAD) adına Başkan Vural Çakır, Asbaşkan Murat Demiral, Yönetim Kurulu Üyeleri Pervin Olgun ve Elvan Oktar ile TÜAD Genel Koordinatörü Pınar Taran üstlendi.
Toplantıya Ernst & Young tarafından hazırlanan raporun verileri sunarak başlayan Vural Çakır, dünya 50 milyar dolar hacmi olan araştırma sektörünün Türkiye’de 360 ila 400 milyon dolar arasında bir hacme sahip olduğunu ve sektörün bir önceki yıla göre yüzde 9 büyüdüğünü kaydetti. Hedefin 1 milyar dolar olduğunu belirten Çakır, verilerin ardından yayın organları ve reklamlarda araştırmaların nasıl yayınlanması ve kullanılması gerektiğine dair açıklamalar yaptı.
Basında ve reklamlarda araştırmanın Türkiye İstatistik Kanunu ve ESOMAR standartlarına göre kullanılması gerektiğinin önemine değinen Çakır, dernek bünyesinde bir danışma kurulu kurduklarını ve bu kurulun sektöre yardımcı olmak adına bilirkişi gibi çalışacağını belirtti. Basını ve sektörü konu hakkında bilgilendirmek adına TÜAD Yönetim Kurulu Üyesi Elvan Oktar’ın sorumluluğunda bir kampanya çalışması başlatan dernek; TÜİK, Reklam Özdenetim Kurulu ve Reklamcılar Derneği ile de birlikte çalışmak adına prensipte görüş birliğine varmış durumda.
Vural Çakır, böyle bir kampanya ve çalışmaya neden ihtiyaç duyulduğuna, harekete nasıl geçildiğine dair sorumuzu, hem basında hem de reklamlarda eskisinden daha fazla araştırma sonucu paylaşıldığına ancak verilerin farklı sunulmasının manipülasyona ya da eksik değerlendirmeye yol açabileceği, bunun da sektör imajına zarar vereceğini ve bunun önüne geçmek istedikleri için harekete geçtiklerini belirterek yanıtladı.
Yönetim Kurulu Üyesi Pervin Olgun ise bu çalışmayı kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi adına bir kurumsal sosyal sorumluluk projesi olarak gördüklerini ifade etti.
TÜAD’ın, medya ve reklamda araştırma sonuçlarının kullanılmasına ilişkin ilkeleri tüm ilgili kitlelere bildirmek için hazırladığı metin şöyle:
TÜAD olarak, son dönemlerde yazılı ve görsel medyada yer alan araştırmaların yayınlanmasında yaşanan eksiklikler nedeniyle, medyada ve reklamda araştırma sonuçlarının kullanılmasına ilişkin ilkeleri tüm iş dünyasına, reklam ve iletişim dünyasına, medyaya ve üyelerimize tekrar hatırlatmak istiyoruz.
Bu konuda hem ESOMAR kuralları bulunmakta hem de 5429 nolu Türkiye İstatistik Kanunu’nda yayınlama kuralları açıkça belirtilmiştir. Bu kurallara göre;
- Yazılı basın organları ve internette yayınlanan araştırmalarda aşağıdaki bilgiler mutlaka yer almalıdır:
- Araştırmayı yapan ve finanse eden kuruluşların adı
- Araştırmanın evreni
- Araştırmanın örneklem büyüklüğü ve coğrafi kapsama alanı
- Veri toplama tarihleri
- Örnekleme yöntemi
- Veri toplama yöntemi
- Araştırmada ağırlık kullanılıp kullanılmadığı
- İlgili soruların neler olduğu
- Sorularda eğer ‘cevap yok’ seçeneği, sonuçların yorumlanmasını etkiliyorsa ‘cevap yok’ oranı
- Televizyon veya hangi mecrada yayınlanırsa yayınlansın bütün reklamlarda da yukarıdaki maddelerde minimum a-f arası maddeler kullanılmalıdır. Detaylı bilgi, araştırma ya da yayın kuruluşunun web sitesinde yer almalıdır.
- Araştırma şirketleri yayınlama ilkelerini müşterilerine ve ilgili yayın kuruluşlarına açıkça bildirmekle yükümlüdürler.
- Eğer sonuçlar, araştırmaveren tarafından yayınlanıyorsa veya basına servis ediliyorsa bu durumda araştırma şirketinin yazılı onayının önceden alınması gerekir. Araştırma şirketi kamuoyunun yanlış bilgilendirilmesi veya yanlış yönlendirilmesine neden olabilecek konular hakkında düzeltme talep edebilir.
- Reklamda görsel ses veya yazı yoluyla belirtilen ürün iddiasıyla araştırma konusunda verilen referans birbiri ile tutarlı olmak zorundadır.
Araştırma sonuçlarının kamuoyunca farklı algılara yol açmayacak şekilde yayınlanması için tüm ilgili kesimlerin yukarıdaki konularda hassasiyet göstermelerini önemle rica ederiz.