Televizyon, çok sayıda kişiye ulaşabilmesi ve erişim maliyetinin düşük olması sebebiyle hâlâ çok önemli bir kitle iletişim aracı. Reklamverenler Derneği’nin her sene açıkladığı verilere göre Türkiye’de son yıllarda yüzde 50’ye yakın reklam payının hâlâ televizyona ait olması da bundan. Dijital mecralar her sene bir atılım içerisinde olsa da Türkiye’deki sosyo-ekonomik yapının bu konudaki değişim sürecinin daha ağır ilerlemesine sebep olduğunu söylemek gerekli. RTÜK tarafından 2018 yılında yapılan Televizyon İzleme Eğilimleri Araştırması incelendiğinde de Türkiye’de hâlâ günde ortalama 3 saat 34 dakika televizyon izlendiği görülüyor. Üstelik araştırmaya katılanların yüzde 69,2’si televizyona bir haber kaynağı olarak güvendiğini söylüyor -ki bu da tüm mecralar içindeki en yüksek güven oranı olarak göze çarpıyor. Türkiye’de evde televizyon izlemek için uydu/karasal anten/kablolu TV tercih edilme oranı yüzde 90 civarında. Tam da bu nedenle, kolay erişilebilir ve daha az maliyetli olan lineer kanalların uzun bir süre daha geçerliliğini koruyacağını söylemek mümkün.
Böylesi bir atmosferde televizyon programlarının, izleyiciler tarafından genellikle uzun dönem boyunca takip edilen hatta hayatlarının bir parçası haline gelen içerikler olduğunu biliyoruz. Bu programlardaki gerçek veya kurgu karakterlerle de kuvvetli bağlar kurulabiliyor. İletişim kuramlarından “kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı” açısından bakıldığında, bireylerin ekranda izledikleri simaların yerlerine kendilerini koyarak, başarı ihtiyaçlarını bu şekilde karşıladıklarını söylemek çok da yanlış olmaz. Bu durumun en güncel kanıtlarından birisi de Discovery tarafından yapılan ve 14 Ocak 2020 tarihinde sonuçları açıklanan araştırma. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu dünyanın çeşitli ülkelerinden 13 bin kişinin katılımıyla gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları, tutkuları tetikleyen mecralar arasında televizyonu yüzde 93 gibi çok ciddi bir oranla ilk sırada gösteriyor.
Söz konusu araştırmanın odaklandığı en önemli tutku unsurlarından biri de spor. Türkiye’de spor her geçen gün insanların daha fazla ilgi gösterdikleri ve bireylerin kendilerini ifade etme yöntemi olarak seçtikleri oldukça ciddi bir endüstri haline geldi. Saran Group da bu büyük endüstrinin, özellikle içerik ve yayıncılık tarafında liderliğini üstlenen değerlerden biri olarak öne çıkıyor. Sporu sevdirmenin yollarından birinin de içeriği izleyiciye ulaştırmak olduğunun farkında olan Saran Group, bu öncülüğün sorumluluğu doğrultusunda çalışmalarına devam ediyor. Bu bağlamda, Türkiye’de spor yayıncılığına farklı bir vizyon getiren S Sport’un 2019 Eylül ayında 250 kişiyle yaptığı araştırma dikkat çeken sonuçlar ortaya koyuyor.
Metodoloji ve demografi
Hangi spor kanallarının tercih edildiği, hangi futbol liglerine ve hangi spor dallarına ilgi gösterildiği üzerine yoğunlaşan araştırmanın değerlendirmesinde S Sport merkeze alınarak tüm spor kanalları değerlendirildi. CAWI (computer assisted web interviewing) yöntemiyle ve 250 kişinin katılımıyla gerçekleşen araştırmanın demografik verileri şöyle: yüzde 95 oranında erkek izleyici, yüzde 32 oranında 18-24 yaş aralığında izleyici kitlesi. Katılımcıların yüzde 46,3’ü İstanbul, Ankara ve İzmir’de yaşamakta. Haftada altı saatten fazla spor kanalı izleyenlerde ise yüzde 65 gibi yüksek bir oran söz konusu.
“En sık izlediğiniz spor kanalları hangisidir?” sorusuna verilen cevaplarda beIN Sports, TRT Spor ve S Sport’un diğer spor kanallarına göre bir üst ligde olduğu net olarak görülüyor.
En çok izlenen futbol liglerinin sorulduğu soruya gelen yanıtlar, Premier League’in dikkat çekici konumunu ortaya koyması itibarıyla önemli. Premier League’in izlenme oranının Süper Lig’in çok üzerinde olması, izleyicinin kaliteli futbol talebinin bir yansıması olarak görülebilir.
S Sport ve S Sport2 kanallarına özel sorulan soruda ise kanalların lokomotif içerikleri dengeli ve tahmin edilebilir bir sırayla raporlanıyor.
Sporsever canlı yayını tercih ediyor
Sonuç olarak, izleyici tercihlerini yönlendirmede özellikle canlı içeriğin belirleyici unsur olduğunu söylemek mümkün. Başta Süper Lig ve Euroleague olmak üzere birçok organizasyonun canlı yayınlarını yapan beIN Sports, canlı içerik açısından Premier League, NBA, Bundesliga ve F1 gibi dünyanın en önemli spor organizasyonlarını izleyiciyle buluşturan S Sport ve ülkede tüm spor dallarına yönelik yayın yapma misyonunu yüklenen kanallardan biri olan TRT Spor izleyici tercihlerinde başı çekiyor. Sonuçlara göre Türkiye’de hâlâ başat spor dalı olarak futbol öne çıkarken, önemli futbol liglerinin canlı yayınlarını yapan spor kanallarının öne çıkmasını da buna bağlamak hatalı bir değerlendirme olmayacaktır.