RTÜK tarafından hazırlanan “Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmî Gazete’de yayımlandı. RTÜK’ün internet sitesinde de yer verilen yönetmelik değişikliklerine dair bilgilendirmeye göre, “Genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıda ve maddeler içeren yiyecek ve içeceklerin ticari iletişimine, çocuk programlarıyla birlikte veya bu programların içinde yer verilemez” hükmünün nasıl uygulanacağı netleştirildi.
Bilgilendirmeye göre, Sağlık Bakanlığı listesinde çocuk programlarında reklamına izin verilmeyecek gıdalar “kırmızı”, belirtilen kriterlere uyulması halinde reklamına müsaade edilecek gıdalar “turuncu”, reklamına izin verilen gıdalar ise “yeşil” kategorisi içerisinde tanımlanıyor.
Yapılan düzenlemeye göre, kırmızı kategorisinde yer alan gıda ürünlerinin reklamları çocuk programlarının başında, arasında ve sonunda yapılamayacak. Kırmızı kategorisinde gofret, enerji barları, çikolata ve şeker, tatlı soslar ve tatlılar, kekler, tatlı bisküviler, meyveli paylar, çikolata kaplı bisküviler, kek karışımları, cipsler, gevrek çerezler, meyve suları, enerji içecekleri, alkolsüz şekerli ya da tatlandırıcılı tüm içecekler ve yenilebilir buzlar yer alıyor.
Özellikle tematik çocuk kanallarında yayınlanan programların tamamına yakınının çocuk programlarından oluşmasından ötürü, bu tür yayıncı kuruluşlarda kırmızı kategorisindeki gıda ürünlerinin reklamına yer verilmeyecek. Genel, haber, sağlık, spor gibi diğer yayın türlerindeki yayın kuruluşları ise çocuk programı yayınladıkları zaman aynı kurala uymak zorunda olacaklar.
Kırmızı kategorisinde yer alan gıda ürünlerinin reklamlarına yönelik düzenleme 15 gün sonra yürürlüğe girecek.
Turuncu kategoride yer alan kraker gibi tuzlu, baharatlı atıştırmalıklar, sütlü içecekler, kahvaltılık gevrekler, yoğurt, ekşi süt, kefir ve krema gibi besinler, peynir, pizza gibi tüketime hazır ve kolay hazırlanan gıdalar ve kompozit yemekler, tereyağ, diğer katı ve sıvı yağlar, ekmek ve ekmek ürünleri, taze ya da kurutulmuş makarna, pirinç ve tahıllar, işlem görmüş et, tavuk ve balık gibi ürünler ile işlem görmüş meyve ve sebzeler, soslar, dip soslar ve salata soslarının reklamlarına, listede belirtilen tuz ve şeker değerlerini aşmamaları halinde izin verilecek. Yani, bu kategoride yer alan ürünlerin reklamlarına sadece belirlenen kriterlere uyulması durumunda izin verilecek. Kriterlerin karşılanmaması halinde söz konusu ürünlerin reklamları, tıpkı kırmızı kategoride olduğu gibi, çocuk programlarının başında, arasında ve sonunda yer alamayacak.
Turuncu kategorisinde sıralanan gıda ürünlerinin ticari iletişimine dönük denetimlerin başlaması için iki yıllık geçiş süreci öngörülüyor.
Listede reklamına izin verilecek gıda ürünleri yeşil kategorisinde sıralanıyor. Bu kategoride yumurtalar, meyve ve sebzeler, kurubaklagiller, nişastalı sebzeler, kökler ve yumrular, şeker, tatlandırıcı ve aroma içermeyen sade sütler ve yoğurtlar yer alıyor.
Düzenlemeye göre, çocuk programları dışında kalan program türlerinin başında, arasında ve sonunda, Sağlık Bakanlığı’nın listesine göre çocuk programlarında reklamının yapılamayacağı tespit edilen gıda ürünlerinin reklamları da belli uyarıların konulması şartıyla yapılacak. Söz konusu ürünlerin reklamlarında ekranın alt kısmında izleyiciler tarafından rahatça okunabilir, akar bant şeklinde yayınlanacak ve içerisinde düzenli ve dengeli beslenmeyi teşvik eden ifadelere yer veren yazılı uyarılar bulunacak.
Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan yazılı uyarıların listesi yayınlanacak ve yayıncılar tercih ettikleri yazılı uyarıyı kullanabilecek.