Bu makaleyi sekiz yıl sonra okuyun

Facebook 2020’de yok olmuş olacak.

Analistlerin şu anda söylediği bu. O nedenle MediaCat’in bu sayısını saklayın ve sekiz yıl sonra yeniden okuyup bana haber verin (O sıralarda Mars’taki villamın yakınındaki plajda oturuyor olacağım).

Facebook’un değişken hisse fiyatı, fon operasyon sorumlusu ve Ironfire Capital’in kurucusu Eric Jackson’ı bu sosyal ağın önünde sıkıntılı bir 10 yıl olduğunu öngörmeye yöneltiyor. Jackson CNBC’ye yaptığı konuşmada "Beş ile sekiz yıl içinde, Yahoo’nun yok olduğu gibi yok olacaklar" diyor. "Yahoo hâlâ para kazanıyor, hâlâ kârlı, hâlâ 13 bin çalışanı var, ancak şu an, tavan yaptığı 2000 senesinin yüzde 10 ‘u değerinde" diye ekliyor. "Aslında, yok olmuş durumda"

13 bin çalışanı olan küresel bir şirkete ‘yok olmuş’ denebilir mi emin değilim ama Jackson’ın ne demek istediğini anlıyorum.

Harika bir dijital haber sitesi olan Mashable, Jackson’ın Facebook’un gücünün içinde bulunduğumuz on yılın sonunda eriyeceğini düşünmesinin nedenlerine değiniyor. Bu konu, mobil internetin sürmekte olan doğuş süreci ve Facebook’un bu paradigma değişimine uyum sağlamak için sürdürdüğü çaba göz önünde bulundurularak değerlendirilmeli.

Jackson "Dünya daha hızlı dönüyor; daha fazla rekabetçi hale geliyor" diyor. "Bana kalırsa, ortaya çıktıkları dönemde etkin olanlar, bu yeni döneme geçiş yaparken oldukça zorlanacaklar."

"Facebook bir sürü mobil şirketi satın alıyor olabilir, ancak hâlâ büyük ve hantal bir internet sitesi. Mobil uygulamalarla arasında ciddi fark var."

İçinde bulunduğumuz yılın Nisan ayında Facebook, – bazılarının potansiyel bir rakip olarak gördüğü – Instagram adındaki popüler mobil fotoğraf paylaşım uygulamasını 1 milyar dolar karşılığında satın aldı.

Facebook, Şubat ayında (hisselerinin borsada alım satımına izin verilmesinden önce yapması gereken risk faktörleri açıklamasında) internetin mobil kullanımının artmaya devam etmesinin, kendisinin reklamsız mobil platformunu daha sorunlu hale getireceğini itiraf etti. Bu dosyanın Mayıs ayındaki düzeltmiş halinde ise şirket, bu zorluğun altını yine çizdi.

Muhtemelen bildiğiniz üzere, borsa Facebook’u sevmiyor; hisselerinin satışına resmi olarak 18 Mayıs’ta 38 dolar ile başlandı. Bu yazı yazılırken ise fiyat 26,90 dolar seviyesinde.

İlginç olan ise Jackson’ın Facebook’u modern internet şirketlerinin üç kuşağının ikincisine ait olarak görmesi.

İlk kuşak olan Google ve Yahoo gibi şirketler, internetin bilgi zenginliğini düzenleyen ve bir araya getiren portallar olarak hizmet verdi. En göze çarpanı Facebook, ikinci kuşaktaki doğmakta olan sosyal internetten yararlandı. Üçüncü kuşak ise, sadece mobil kullanıcıları güçlendirmek ve bu piyasayı yükseltmek hedefindeki şirketlerden oluşuyor.

Jackson "Bu üç kuşağı incelediğinizde, görünen o ki bir kuşakta ne kadar başarılı olursanız olun, bunu ikinci kuşağa aktarmada başarılı olamıyorsunuz; bankada ne kadar çok paranız olduğu veya sizin için çalışan ne kadar çok zeki, doktoralı insan olduğu fark etmiyor" diyor.

"Google’ın sosyal medyaya taşınmada çektiği zorluklara bakın, bence Facebook da mobil alana taşınırken aynı zorluklarla karşılaşacak."

Bir kez daha ne demek istediğini anlıyorum. Ancak adı geçen diğer markaların tersine Facebook, kendisini tam anlamıyla insanların hayatına entegre etti.

Bu nedenle de her yerde çoğalan düşmanları var. Facebook’un geleceğini etkileyebilecek bir başka internet sitesi ise ‘Europe versus Facebook’ (Avrupa Facebook’a karşı) adında (europe-v-facebook.org). Bu internet sitesinin birincil hedefi şeffaflıkla ilgili. Kullanıcıların Facebook kullanırken kişisel verilere ne olduğunu gerçekten bilmelerinin neredeyse imkânsız olduğunu öne sürüyorlar. Facebook iş modelinde karşı çıktıkları bir başka şey ise vazgeçme (sistemden çıkma) sistemidir; eğer önceden ayarlanmış gizlilik ayarlarını değiştirmezseniz, kişisel verilerinizin çoğu kısıtlama olmadan görünür halde olacaktır. Ancak aynı zamanda Facebook’un günümüzde bir tekel olduğundan; ‘bütün diğer ağlardan kullanıcıları çekip boşalttığından’, bu nedenle de başka bir servis sağlayıcıyı kullanmak için gerçekçi bir seçim şansı olmadığından bahsediyorlar. Başarısız olan Google+ bile Facebook’a alternatif olamadı. O yüzden belki de Facebook’un vefatını öngörmek, henüz fazla cesurca olabilir.

Diğer yandan Microsoft, kullanıcıların aramaları, e-postaları, mesajları, oynadıkları çevirimiçi oyunlar, yüz ifadeleri ve konuşma kalıplarını dikkate alan ve bu yolla onların duygu durumlarıyla uyumlu olan reklam hedeflerini saptamaya yarayacak bir teknolojinin patentini almak için başvuruyu yaptı.

Önümüzdeki sekiz yıl oldukça ilginç olacak.