Atıştırmalık ürünlerde lider kuruyemiş

Türkiye’deki tüm hanelere giren atıştırmalık ürünler pazarını inceleyen Ipsos KMG’nin son raporuna göre, ortalama bir hane yıl içinde hızlı tüketim ürünlerine harcadığı her 100 YTL’nin yaklaşık 12 YTL’sini atıştırmalık ürünlere ayırdı. Bu ürünlere yapılan harcamadaki artış toplam hızlı tüketim ürünleri harcama artışının üzerinde gerçekleşti. Türkiye’deki hanelerin 2007 yılında atıştırmalık ürünlere harcadıkları para bir önceki yıla kıyasla yaklaşık yüzde 22 artış gösterdi. Harcanan tutarın yarıdan fazlası üç ana ürün grubuna gitti: Kuruyemiş, bisküvi ve dondurma…

Ipsos KMG, Tüketici Panelleri ve Medya Bölümü tarafından gerçekleştirilen Atıştırmalık Ürünler Raporu 2007 sonuçları açıklandı.

Rapora göre atıştırmalık ürünler için harcanan para yüzde 21.6 artış gösterirken pazarın büyüklüğü 4.8 milyar YTL’ye çıktı. Atıştırmalık ürünlerdeki bu artışın ana kaynağı hanelerin bu ürünleri daha sık alması oldu.

Ipsos KMG Tüketici Panelleri ve Medya Koordinatörü Kıvanç Bilgeman yaptığı değerlendirmede “Canımız birşeyler yemek istediğinde gerek evimizde, gerek iş yerimizde, gerekse arabamızda kısacası her mekânda atıştırmalık ürünleri bulundurma alışkanlığımız vardır. Yaklaşık üç senedir düzenli olarak takip ettiğimiz atıştırmalık ürün pazarını da bu sınırsız tüketim alışkanlıkları nedeniyle yakından izlemeye devam ediyoruz. Raporda da vurguladığımız gibi çocuklu haneler bu pazarın dinamosu konumunda. Üreticilerin de hedef grupları arasında çocuklu aileler en fazla yatırım yaptıkları gruplar olarak görülse de artık çalışan ve ev hanımları için de atıştırmalık ürünler konusunda ürün çeşitlendirmesi, reklâm gibi pazarlama faaliyetlerinin sıklıkla yapıldığını görüyoruz. Atıştırmalık ürünler tüm hanelere ulaşan, yaygın bir ürünler topluluğu olsa da toplam hızlı tüketim ürünlerinde de olduğu gibi alım davranışları sosyo-ekonomik statü grupları arasında farklılık gösteriyor” dedi.

Canımız kuruyemiş çekiyor…

Atıştırmalık ürünlere harcanın paranın yarıdan fazlası kuruyemiş, bisküvi ve dondurma gibi üç ana ürün grubuna giderken en fazla payı kuruyemişler aldı. Kuruyemişlerin harcama payı yüzde 23.1 olurken, bisküvinin payı yüzde 14.8, dondurmanın payı ise yüzde 13.4 oldu. Bu üç kategori pazardaki ağırlığını korurken çocuk taze peyniri harcamanın azaldığı tek kategori oldu. Aromalı süt, cips ve şekere yapılan harcamadaki artış ise diğer ürün gruplarında görülenin üzerinde gerçekleşti.

Çocuklu haneler pazarın dinamosu…

Çocuklu haneler 2007 yılında da pazarın dinamosu olurken toplam atıştırmalık harcamasının yaklaşık yüzde 80’ini geçen yıl olduğu gibi bu haneler gerçekleştirdi. Ancak bu hanelerde görülen harcama artışı pazar ortalamasının biraz altında kaldı, bu da pazardaki büyümeyi yüzde 22 seviyelerine çeken grubun 0-12 yaş aralığında çocuğu olmayan haneler olduğunu gösteriyor. Çocuklu hanelerde pazarın önemli kategorileri olan dondurma, kuruyemiş ve çikolata büyümesinin ortalamanın altında kalması bu sonucu doğuran etkenlerin başında geliyor. On iki yaşında ve/veya daha küçük yaşta çocuk bulunan haneler atıştırmalık ürünler için daha sık alım yaparak ortalamadan daha fazla para harcıyor.

0-6 yaş çocuğu olan hanelerde krem çikolata, sakız, meyveli yoğurt ve aromalı süt, 7-12 yaş çocuğu olan hanelerde kek, cips ve kahvaltılık gevrek için harcanan para ortalamanın üzerinde artış gösterdi. Aromalı süt, çocuk taze peynirleri, şeker, kek ve bisküvi 0-6 yaş çocuklu hanelerde ortalamaya göre daha yüksek pay alırken 7-12 yaş çocuklu hanelerde ise cips payı en çok farklılaşan kategori oldu. Kuruyemiş hariç tüm atıştırmalık ürünlerin penetrasyonu 0-6 yaş grubu çocuğu olan hanelerde daha yüksek olurken 7-12 yaş grubu çocuğu olan hanelerde kuruyemiş penetrasyonun da yüksek olması dikkat çekiyor.

Atıştırmalık ürünlerde AB sosyo-ekonomik statü (SES) grubunun harcamaya olan katkısı 2007’de de nüfusta sahip olduğu payın üzerinde gerçekleşirken, buna karşılık DE SES grubu nüfus payına kıyasla daha az pay aldı. Yüksek sosyo-ekonomik statü gruplarından düşük gruplara doğru atıştırmalık ürün alım sıklığı artarken, bir alışverişte harcanan para düşüyor. Bunun sonucunda da ortalama bir AB hanesi ortalama bir DE hanesine kıyasla bu ürünlere yıl boyunca yaklaşık yüzde 50 daha fazla para harcıyor.

Çocuk taze peynirlerinde düşüşün kaynağı C2 ve DE SES grupları olurken, şekerler, krem çikolata, cips, kraker, kek ve bisküvi AB SES grubu hanelerde ortalama altında payı olan atıştırmalık ürün kategorileri oldu.

Bölgeler bazında incelendiğinde, atıştırmalık ürünlere yapılan harcamanın büyük bölümünü 2007’de de Marmara gerçekleştirdi ve önceki yıla göre en yüksek artışı da bu bölge gösterdi. Hane başına harcamanın çocuk bulunurluğunun yüksek olmasına paralel olarak en yüksek seviyede olduğu Doğu&Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin payı da nüfus payına kıyasla yüksek ancak önceki yıla göre pay artışı sağlayamadı.

Perakendeciler bazında ise atıştırmalık ürünlere yapılan harcamada pay kazananlar zincir dışı hiper/süpermarketler ve indirim marketleri oldu. İndirim marketlerinde 2007 yılında da Bim yüksek payı ve büyüme oranıyla ön plana çıktı. Bu kanallar aynı zamanda toplam hızlı tüketim ürünleri harcamasında da büyüyen kanallar olurken bu performanslarını atıştırmalık ürünler kategorisine de yansıttılar. Ancak pazarda halen ağırlık market&bakkallarda bulunuyor. Önceki yıla kıyasla hafif bir pay kaybına karşın toplam harcamanın yaklaşık yüzde 43’ü bu kanallardan gerçekleşti. Zincirlerin harcamadaki payı ise ortalama altında kalan büyüme oranlarına bağlı olarak düştü, bu grupta yer alan Migros daralırken, Kipa yüksek büyüme oranıyla pay kazandı. Bu hareketler sonucunda zincir dışı marketler, indirim marketleri ve market&bakkallar toplamının atıştırmalık ürün harcamasındaki payı yaklaşık yüzde 68’den yüzde 71’e yükseldi.